Sở hữu màu sắc đen huyền bí cùng với vân gỗ đẹp mắt, gỗ mun đã trở thành lựa chọn hàng đầu cho các sản phẩm cao cấp như đồ trang trí, nội thất và các tác phẩm nghệ thuật. Bài viết này, Lux Design sẽ cung cấp thông tin chi tiết về đặc tính, phân loại và cập nhật giá gỗ mun mới nhất, giúp bạn hiểu rõ về giá trị thực của loại gỗ quý này.
Nội dung
1. Gỗ mun là gì?
Gỗ mun (tên khoa học là Ebony) là loại gỗ cứng tự nhiên, quý hiếm, thuộc họ Thị (Diospyros), sinh trưởng chủ yếu ở khu rừng nhiệt đới tại Việt Nam, Nam Phi và một số nước Đông Nam Á. Gỗ mun là một loại gỗ quý hiếm và được xếp vào Nhóm I trong bảng phân loại gỗ quý hiếm của Việt Nam. Nhóm I bao gồm các loại gỗ có giá trị kinh tế và thẩm mỹ đặc biệt cao, màu sắc đẹp, chịu lực tốt, ít cong vênh và mối mọt, tuổi thọ lâu dài (ví dụ như gỗ sưa, gỗ lim, gỗ trắc).
Chiều cao: Cây gỗ mun trưởng thành có thể cao từ 8 đến 20 mét, tùy theo điều kiện thổ nhưỡng và độ tuổi.
Đường kính thân: Trung bình khoảng 30 cm, nhưng những cây lâu năm có thể đạt đường kính lớn hơn đáng kể.
Tán lá: Cây có tán lá rộng, phân nhánh đều, tạo bóng mát tốt – đây cũng là lý do cây đôi khi được trồng làm cây công trình ở một số nơi.
Hoa mun nhỏ, mọc ở nách lá và có sự phân biệt rõ rệt giữa hoa đực và hoa cái:
- Hoa cái: Đơn tính, màu vàng nhạt, mọc đơn lẻ.
- Hoa đực: Mọc thành xim nhỏ, gồm 3–5 hoa, thường tập trung tại các kẽ lá.
Gỗ mun có kết cấu mịn và có bề mặt bóng như gương khi được đánh bóng, khiến nó trở nên rất giá trị và thường được coi là một trong những loại gỗ đắt nhất thế giới.
Từ xa xưa, gỗ mun đã được ưa chuộng để làm đồ thủ công, nhạc cụ, tạc tượng và các vật dụng trang trí cao cấp. Đây là loại gỗ không chỉ đẹp về mặt thị giác mà còn có đặc tính kỹ thuật vượt trội, giúp các sản phẩm trở thành biểu tượng của nghệ thuật chế tác thủ công truyền thống và hiện đại.
Ngày nay, gỗ mun không chỉ là vật liệu nội thất cao cấp mà còn là biểu tượng của sự thành đạt, đẳng cấp và có giá trị bảo tồn cao. Sở hữu một món đồ từ gỗ mun chính là sở hữu một tác phẩm nghệ thuật có giá trị lâu dài.
1.1. Đặc điểm nổi bật của gỗ mun
Màu sắc đặc trưng và sang trọng: Màu của gỗ mun dao động từ đen tuyền, đen nâu đến đen có vân vàng tùy loại. Đặc biệt, gỗ mun càng già càng có màu đen đậm, bóng tự nhiên như đánh véc-ni. Màu sắc này không phai theo thời gian mà càng ngày càng đẹp hơn, tạo nên vẻ sang trọng, quý phái khó có loại gỗ nào sánh kịp.
Mật độ cực cao: Gỗ mun có khối lượng riêng từ 950-1,200 kg/m3, thuộc nhóm gỗ nặng nhất thế giới. Khi thả vào nước, gỗ mun sẽ chìm ngay lập tức – đây là dấu hiệu nhận biết quan trọng để phân biệt gỗ mun thật với gỗ giả. Mật độ cao này tạo nên độ cứng và độ bền vượt trội.
Độ cứng siêu việt: Với độ cứng đạt 6.0-8.0 trên thang Janka (gấp 2-3 lần gỗ sồi), gỗ mun có khả năng chống trầy xước, va đập cực tốt. Điều này khiến sản phẩm từ gỗ mun có thể tồn tại hàng trăm năm mà vẫn giữ nguyên hình dáng.
Vân gỗ tinh tế và độc đáo: Vân gỗ mun thường mịn, thẳng hoặc hơi xoắn, tạo nên những họa tiết tự nhiên đẹp mắt. Một số loại gỗ mun có vân vàng, vân sọc tạo điểm nhấn ấn tượng. Mỗi miếng gỗ mun đều có vân riêng, không trùng lặp, mang tính nghệ thuật cao.
Khả năng chống mối mọt: Gỗ mun có hàm lượng nhựa và tinh dầu rất cao, tạo nên khả năng chống mối mọt tự nhiên hoàn toàn. Đây là lý do tại sao nhiều hiện vật từ gỗ mun cách đây hàng trăm năm vẫn còn nguyên vẹn.
Tính ổn định tuyệt vời: Gỗ mun rất ổn định, không bị co ngót, cong vênh hay nứt nẻ theo thời gian. Cấu trúc sợi chặt chẽ giúp gỗ không bị ảnh hưởng bởi độ ẩm hay nhiệt độ môi trường.
1.2. Gỗ mun giá bao nhiêu 1m3?
Gỗ mun là một trong những loại gỗ đắt nhất thế giới. Giá cả dao động rất lớn tùy thuộc vào loại gỗ mun, độ tuổi, kích thước, chất lượng và nguồn gốc. Trung bình, giá 1m3 gỗ mun cao cấp có thể dao động từ vài 15 triệu đến 150 triệu đồng.
Dưới đây là mức giá tham khảo:
Giá gỗ mun hoa: Giá dao động từ 15 – 25 triệu đồng/kg đối với gỗ khai thác hoặc thành phẩm cao cấp. Loại gỗ này được săn đón nhiều nhất, do đó giá luôn ở mức cao.
Giá gỗ mun sừng: Gỗ mun sừng thường có mức giá từ 50 – 80 triệu/m3 cho loại phổ thông, và giá lên tới 100 – 150 triệu/m3 cho những khối gỗ lớn có màu sắc và vân đỗ đẹp, ít tì vết.
Giá gỗ mun đen: Gỗ mun đen thường dao động trong khoảng 30 – 45 triệu đồng/m3. Trên thị trường hiện nay mức giá có thể biến động tùy vào chất lượng và đơn vị cung cấp.
Giá gỗ mun đuôi công: Gỗ mun đuôi công, do nguồn cung dồi dào hơn nên giá thường thấp hơn các loại trên, từ 5 – 15 triệu/m3.
1.3. Gỗ mun có tốt không?
Có. Chắc chắn rồi, gỗ mun là một trong những loại gỗ tốt nhất thế giới. Sở hữu màu đen sang trọng, vân gỗ tinh tế, độ bóng tự nhiên cao khiến gỗ mun trở thành lựa chọn hàng đầu cho nội thất cao cấp và tác phẩm nghệ thuật. Vẻ đẹp của gỗ mun không hề lỗi thời, càng lâu năm càng giá trị.
Gỗ mun đứng top đầu về độ cứng, độ bền và khả năng chống mối mọt. Không có nhiều loại gỗ có thể sánh bằng gỗ mun về các tiêu chí này. Tuổi thọ hàng trăm năm là điều mà hầu hết các loại gỗ khác không thể đạt được.
Theo phong thuỷ, gỗ mun mang khí trời khí đất, có khả năng trấn gia, xua đuổi tà khí và mang lại vượng khí cho gia chủ. Đặc biệt, màu đen của gỗ mun tượng trưng cho yếu tố Thủy trong ngũ hành, phù hợp với nhiều mệnh.
2. Các loại gỗ mun phổ biến trên thị trường
2.1. Gỗ mun hoa
Gỗ mun hoa nổi bật với các vân hình hoa văn, sợi gỗ rực rỡ, xen kẽ các đốm sáng và tối tạo cảm giác như những bông hoa đang đua nhau khoe sắc dưới ánh sáng. Đây là loại gỗ được nhiều nghệ nhân ưa chuộng trong việc chế tác các vật phẩm trang trí như tỳ hưu, tượng nhỏ, hoặc đồ nội thất cao cấp.
Màu sắc của gỗ mun hoa là đen hoặc đen nâu với các đường vân vàng, vàng nâu tạo thành hoa văn độc đáo. Những đường vân này không đều, không theo quy luật cố định, tạo nên sự độc nhất cho mỗi miếng gỗ. Càng nhiều vân hoa, càng đẹp và giá trị càng cao.
Gỗ mun hoa thường được sử dụng cho các sản phẩm cao cấp nhất như bàn thờ gia tiên, tượng Phật, đồ thờ cúng, bàn trà nghệ thuật, khung tranh, đồ mỹ nghệ.
2.2. Gỗ mun đen
Gỗ mun đen hay gỗ mun Châu Phi (tên tiếng Anh là Gabon Ebony) là loại gỗ mun thuần chủng nhất, có màu đen tuyền không lẫn màu khác. Đây được coi là “vua của các loại gỗ mun”, đắt giá và hiếm nhất.
Màu sắc đen tuyền, đồng nhất từ lõi đến vỏ gỗ. Không có vân hay sọc màu khác. Bề mặt có độ bóng cực cao khi được đánh bóng, giống như gương đen.
Gỗ mun đen có kết cấu sợi cực kỳ chặt chẽ, mịn như lụa khi sờ vào. Khi gõ vào gỗ sẽ có âm thanh trong, vang giống tiếng kim loại. Gỗ mun đen có mùi thơm đặc trưng nhẹ nhàng.
2.3. Gỗ mun sọc
Gỗ mun sọc (Macassar Ebony) có đặc điểm là màu đen xen kẽ với các sọc vàng nâu hoặc nâu đỏ, tạo nên họa tiết đẹp mắt và ấn tượng. Loại gỗ này chủ yếu đến từ Indonesia và một số nước Đông Nam Á.
Các vân sọc xen kẽ nhau trên mặt gỗ, sọc có thể rộng hoặc hẹp, tạo ra hiệu ứng thị giác rất đặc biệt và ấn tượng. Càng nhiều sọc và sọc càng đẹp thì giá trị càng cao. Loại gỗ này thường được sử dụng trong chế tác các sản phẩm nội thất như bàn, ghế, hoặc các vật dụng trang trí tinh xảo.
2.4. Gỗ mun sừng
Gỗ mun sừng là loại gỗ có màu đen đậm, kết hợp chút ánh xanh hoặc xám khi nhìn dưới ánh sáng chiếu. Gỗ mun ban đầu xanh đen, khi xẻ ra để ngoài một thời gian sẽ chuyển thành màu đen giống màu của sừng. Đặc điểm nổi bật của loại gỗ này là thớ gỗ mịn, khả năng giữ màu tốt, độ bóng mượt và bề mặt hoàn thiện hoàn hảo. Đây là loại gỗ mun quý hiếm, chủ yếu được tìm thấy ở Việt Nam và Lào.
Trong lĩnh vực nghệ thuật, gỗ mun sừng được sử dụng để chế tác các dụng cụ thủ công, các món đồ trang trí nhỏ hoặc các tác phẩm điêu khắc, tượng nhỏ nhằm thể hiện sức sáng tạo và kỹ năng điêu luyện của nghệ nhân.
2.5. Gỗ mun đuôi công
Gỗ mun đuôi công hay còn gọi là mun Nam Phi, có đặc điểm là vân gỗ tạo thành hình dạng giống như đuôi công xòe ra, vô cùng đẹp mắt và nghệ thuật. Mỗi miếng gỗ có một họa tiết đuôi công độc nhất, không trùng lặp. Đây là loại gỗ mun hiếm, chủ yếu được tìm thấy ở Nam Phi.
Sự đặc biệt của loại gỗ này còn thể hiện ở khả năng phối hợp hài hòa với các loại vật liệu khác như đá, gốm hoặc kim loại, giúp không gian nội thất sang trọng, ấn tượng hơn.
2.6. Gỗ mun Nam Phi
Gỗ mun Nam Phi là loại gỗ có nguồn gốc từ các khu vực rừng nhiệt đới của châu Phi, nổi bật với màu đen đậm, vân gỗ rõ nét và độ cứng cao. Gỗ mun Nam Phi có mùi thơm nhẹ, bề mặt mịn và dễ gia công hơn so với một số loại gỗ mun châu Á do thớ gỗ thẳng hơn. Loại gỗ này thích hợp trong các sản phẩm mỹ nghệ, nội thất cao cấp hoặc các tác phẩm điêu khắc thủ công.
2.7. Gỗ mun Lào
Gỗ mun Lào là loại gỗ mun được nhập khẩu từ Lào, có chất lượng rất cao và được đánh giá tương đương hoặc chỉ sau gỗ mun Việt Nam. Nổi bật với màu đen đậm, vân gỗ đều, có độ bóng tự nhiên và khả năng chống mối mọt tốt, gỗ mun Lào đang rất được yêu thích trong thi công nội thất và chế tác các tác phẩm nghệ thuật.
Gỗ mun Lào được sử dụng cho mọi mục đích như đồ thờ cúng, bàn ghế cao cấp, giường ngủ, tủ quần áo, đồ mỹ nghệ, tượng điêu khắc. Đây là lựa chọn thay thế tốt nhất cho gỗ mun Việt Nam khi nguồn cung trong nước khan hiếm.
3. Ưu và nhược điểm gỗ mun
3.1. Ưu điểm nổi bật
Vẻ đẹp sang trọng, đẳng cấp: Gỗ mun có màu đen sâu huyền bí, quý phái, vân gỗ tinh tế, độ bóng tự nhiên cao tạo nên vẻ đẹp không thể lẫn với loại gỗ nào. Gỗ mun càng sử dụng lâu càng đẹp hơn, tạo patina tự nhiên quý giá.
Tính ổn định hoàn hảo: Gỗ mun không bị cong vênh, nứt nẻ, co ngót theo thời gian. Cấu trúc sợi cực kỳ chặt chẽ giúp gỗ không bị ảnh hưởng bởi độ ẩm, nhiệt độ môi trường.
Khả năng chống mối mọt: Không có loài mối nào có thể phá hủy được gỗ mun nhờ hàm lượng nhựa và tinh dầu cao. Điều này giúp tiết kiệm hoàn toàn chi phí xử lý chống mối và bảo dưỡng.
Giá trị sưu tầm: Các sản phẩm từ gỗ mun chất lượng cao, đặc biệt là Mun Hoa, có giá trị tích lũy và sưu tầm rất lớn.
Dễ bảo quản: Gỗ mun không cần bảo dưỡng phức tạp. Chỉ cần lau chùi sạch sẽ định kỳ và tránh ánh nắng trực tiếp là đủ. Không cần xử lý hóa chất hay sơn phủ nhiều lớp.
3.2. Nhược điểm của gỗ mun
Giá thành cao: Đây là rào cản lớn nhất của gỗ mun. Vì là loại gỗ quý hiếm, sản lượng có hạn vì thế giá bán gỗ mun trên thị trường rất cao, đặc biệt là các sản phẩm sau gia công. Chỉ số ít người có khả năng tài chính đủ mạnh mới có thể sở hữu đồ nội thất gỗ mun.
Khó gia công: Do độ cứng cực cao, gỗ mun rất khó cắt, bào, khoan và tạo hình. Đòi hỏi máy móc chuyên dụng và tay nghề thợ cao. Chi phí gia công đắt đỏ hơn nhiều so với gỗ thường.
Trọng lượng rất nặng: Gỗ mun có khối lượng riêng nặng gấp đôi gỗ thông thường. Điều này gây khó khăn trong vận chuyển, di chuyển đồ nội thất.
Gỗ giả/Pha trộn: Do giá trị cao, gỗ mun thường bị làm giả hoặc pha trộn với các loại gỗ kém chất lượng khác.
4. Ứng dụng của gỗ mun trong thi công nội thất
4.1. Bàn thờ và đồ thờ cúng
Bàn thờ gia tiên từ gỗ mun thể hiện sự trang trọng, tôn kính với tổ tiên. Màu đen sang trọng, vân gỗ tinh tế tạo không gian thờ cúng trang nghiêm, linh thiêng.
Ngoài bàn thờ, các đồ thờ cúng khác như tượng Phật, tượng Quan Âm, bát hương, đèn thờ, khay mâm cúng từ gỗ mun cũng rất được ưa chuộng. Đặc biệt, các ngôi chùa, đình, đền thờ thường sử dụng gỗ mun cho đồ thờ cúng do độ bền cao và ý nghĩa tâm linh sâu sắc
4.2. Bàn ghế phòng khách cao cấp
Bộ bàn ghế phòng khách từ gỗ mun là biểu tượng của sự giàu có và đẳng cấp. Sofa gỗ mun với thiết kế cổ điển hoặc hiện đại đều toát lên vẻ sang trọng khó có loại gỗ nào sánh kịp.
Bàn trà gỗ mun với mặt bàn nguyên tấm, vân gỗ tự nhiên là tác phẩm nghệ thuật thu hút mọi ánh nhìn. Có thể chọn mặt bàn mỏng kết hợp với chân sắt, inox hiện đại hoặc mặt dày với chân gỗ cổ điển.
4.3. Giường ngủ
Giường gỗ mun mang lại không gian nghỉ ngơi sang trọng, đẳng cấp. Khung giường chắc chắn, bền vững qua nhiều thế hệ. Màu đen của gỗ mun tạo cảm giác bí ẩn, quyến rũ cho phòng ngủ.
4.4. Tủ quần áo và tủ trang trí
Tủ quần áo gỗ mun không chỉ có chức năng lưu trữ mà còn là đồ nội thất trang trí cao cấp. Cửa tủ có thể làm từ gỗ mun nguyên tấm hoặc khung gỗ mun kết hợp kính, gương.
Tủ trang trí, tủ rượu từ gỗ mun là điểm nhấn sang trọng cho phòng khách, phòng làm việc. Có thể kết hợp đèn LED chiếu sáng bên trong để tôn lên vẻ đẹp của gỗ và đồ trưng bày.
4.5. Bàn làm việc
Bàn làm việc từ gỗ mun thể hiện sự chuyên nghiệp, đẳng cấp của gia chủ. Mặt bàn rộng rãi, bề mặt bóng mịn tạo cảm giác sang trọng. Thường được các doanh nhân, lãnh đạo cấp cao lựa chọn.
4.6. Đồ mỹ nghệ và trang trí
Gỗ mun là nguyên liệu tuyệt vời cho đồ mỹ nghệ: tượng điêu khắc, tranh gỗ, hộp đựng trang sức, bút gỗ, đồ chơi cờ vua, phụ kiện thời trang (vòng tay, dây chuyền, nhẫn).
Mỗi sản phẩm từ gỗ mun đều là tác phẩm nghệ thuật độc nhất, mang giá trị sưu tầm cao. Giá sản phẩm có thể lên tới hàng chục triệu đồng tùy kích thước và tay nghề nghệ nhân.
5. Câu hỏi thường gặp về gỗ mun
5.1. Gỗ mun có đắt không?
Có. Gỗ mun là loại gỗ quý hiếm, giá cao so với nhiều loại gỗ khác, dao động 180 – 350 triệu VNĐ/m3, tùy chất lượng và nguồn gốc. Gỗ mun là một trong những loại gỗ quý có giá trị kinh tế cao nhất, chỉ sau một số loại gỗ hiếm hơn như sưa đỏ. Mặc dù đắt, nhưng gỗ mun xứng đáng với giá tiền nhờ tuổi thọ hàng trăm năm và giá trị tăng theo thời gian.
5.2. Gỗ mun có bị mối mọt không?
Không. Gỗ mun hầu như không bị mối mọt nhờ hàm lượng dầu và nhựa tự nhiên cao. Đây là một trong những ưu điểm lớn nhất của gỗ mun so với các loại gỗ khác. Người dùng hoàn toàn yên tâm không cần xử lý chống mối bằng hóa chất. Tuy nhiên, bảo quản đúng cách vẫn cần thiết để đảm bảo tuổi thọ và thẩm mỹ lâu dài, tránh nơi ẩm ướt hoặc điều kiện thời tiết khắc nghiệt..
5.3. Nội thất gỗ mun có tốt hay không?
Cực kỳ tốt. Các sản phẩm nội thất làm từ gỗ mun đều có độ bền cao, khả năng chống mối mọt, cong vênh và cháy xém tốt. Đặc biệt, màu sắc đen huyền bí, vân gỗ tự nhiên mang đến vẻ đẹp đơn giản, sang trọng, phù hợp với nhiều phong cách nội thất khác nhau.
Gỗ mun là loại gỗ quý, đem lại vẻ đẹp sang trọng, đẳng cấp vượt thời gian cho mọi không gian nội thất và tác phẩm nghệ thuật. Vẻ đẹp ấy không bao giờ lỗi thời, càng để lâu lại càng đẹp. Chính vì vậy, nội thất gỗ mun không những có giá trị thẩm mỹ cao mà còn bền vững, giúp khách hàng an tâm về lâu dài.
